Om na te gaan hoe goed je kan horen, wordt een gehoortest afgenomen. Dit kan gebeuren bij een NKO-arts of bij een hoorcentrum in jouw buurt. De arts of audioloog stelt op basis van deze test een audiogram op. In dit artikel leggen we je uit hoe een audiogram eruit ziet en hoe je dit interpreteert.
Wat is een audiogram en hoe wordt het opgesteld?
Een professionele gehoortest wordt een (toon)audiogram genoemd. De gehoorspecialist zal a.d.h.v. een hoofdtelefoon verschillende tonen aan verschillende luidheden afspelen. Hiermee wordt de gehoordrempel (= het kleinst waarneembare geluid) per oor bepaald. Gewoonlijk worden er rond de zeven à acht frequenties opgemeten, gaande van 125 Hz (= een hele lage bastoon) tot 8000 Hz (= een hele hoge pieptoon).
Een audiogram is in feite een weergave van je gehoor en toont aan in hoeverre dit (al dan niet) van het normale afwijkt. Er bestaan verschillende soorten gehoorverlies: een geleidingsverlies, een perceptief verlies en een gemengd verlies. Voor meer info kan je surfen naar dit artikel.
Hoe interpreteer ik een audiogram?
De intensiteit of luidheid van een toon wordt uitgedrukt in decibel (dB). Op het audiogram wordt deze weergegeven van boven naar beneden. Hoe luider de toon is, hoe lager het punt zal liggen op het audiogram. Bv. een sirene van een ambulance heeft een luidheid van ongeveer 100 dB HL en ligt dus bijna helemaal onderaan het audiogram. De luidheid van een normaal gesprek ligt rond 60 à 65 dB HL.
De frequenties of verschillende tonen worden uitgedrukt in Hertz (Hz). Deze lees je af van links naar rechts, met aan de linkerkant de lage tonen en aan de rechterkant de hoge. Bv. het geblaf van een hond is een lage (maar luide) toon, dus deze zal zich helemaal links op het audiogram bevinden. Het gefluit van vogels daarentegen is een hoge (maar zachte) toon en bevindt zich dus meer rechts op het audiogram. Een normaal gesprek heeft een frequentie tussen 500 Hz en 3000 Hz (verderop in het artikel wordt hier dieper op ingegaan).
Maar hoe lees je een audiogram af? Via onderstaande figuur leggen we je dit uit.
Een goed gehoor ligt tussen 0 en 20 dB HL. Alles daaronder wijst op een gehoorverlies. We maken een onderscheid tussen licht, matig, ernstig of zeer ernstig gehoorverlies.
Afhankelijk van het type gehoorverlies zal je bepaalde geluiden minder goed of zelfs niét meer horen. Zoals het fluiten van de vogels, het tikken van je horloge, het geluid van je stofzuiger, een hond die blaft, een ambulance die passeert, enzovoort. Op de figuur kan je zien welke frequentie en welke luidheid bij deze geluiden horen. Ligt je gehoorcurve eronder, dan wil dat zeggen dat de geluiden niet meer hoorbaar zijn. Ligt de curve erboven, dan hoor je deze wel nog.
Dit heeft ook gevolgen voor het verstaan van gesprekken. Zelfs een licht gehoorverlies kan er al voor zorgen dat je bepaalde woorden of klanken niet meer goed zal verstaan. Zeker wanneer er rumoer of lawaai rondom je is.
De gekleurde vorm op het audiogram noemen we de “spraakbanaan”. Hierin vinden we alle klinkers, medeklinkers en spraakklanken van een woord terug. In de lagere frequenties, aan de linkerkant van het audiogram, liggen klanken zoals m, n, d, b, ng. Meer naar het midden toe vind je de klinkers (a, i, o) en in de hogere frequenties bevinden zich de medeklinkers en klanken zoals k, t, sh, ch, fs.
Zelfs bij een licht tot matig gehoorverlies worden veel klanken onhoorbaar, wat het verstaan van normale conversaties enorm bemoeilijkt. Dit heeft als gevolg dat we woorden zullen beginnen raden, wat soms voor misverstanden (of grappige situaties) kan zorgen.
Voorbeeld
Hieronder vind je een voorbeeld van een gehoorcurve voor iemand met een matig gehoorverlies in de hoge tonen.
Zoals je ziet ligt de curve grotendeels onder de spraakbanaan. Dat wil zeggen dat (meer dan) de helft van de spraakklanken niet meer hoorbaar zijn. Ook geluiden zoals het gefluit van vogels en het tikken van een horloge zijn onhoorbaar geworden. Het voeren van een normaal gesprek (= luidheid van 65dB HL) zal veel moeilijker zijn. In rumoer of wanneer iemand fluistert wordt het bijna onmogelijk om een gesprek correct mee te volgen.
Gratis Hoortest
Wil je graag weten hoe goed je nog hoort? Heb je moeite met verstaan in rumoer? Of heb je het gevoel dat je minder goed hoort? Maak een afspraak in één van onze centra en doe een gratis hoortest. Dan bespreken we samen jouw audiogram!
